Za nami V Światowy Zjazd Inżynierów Polskich (V SZIP) tradycyjnie odbywający się razem z XXVII Kongresem Techników Polskich ( XXVII KTP ) w Politechnice Śląskiej (Gliwice 23-25.06.2022). Wprawdzie liczebnik piąty nie robi wrażenia, ale 140 lat od pierwszego Kongresu Techników Polskich z 1882 r. w Krakowie, już tak. Zjazd pod hasłem „Inżynierowie dla zdrowej planety” odbył się pod Honorowym Patronatem Prezydenta RP Pana Andrzeja Dudy.
Było to jedno z najważniejszych wydarzeń ruchu stowarzyszeniowego sfederowanego w NOT oraz całego środowiska inżynierskiego. Spotkanie inżynierów, pracujących i odnoszących sukcesy poza granicami kraju z tymi, którzy tu i teraz pracują na rzecz dynamicznego rozwoju kraju było, jest i będzie sprawą o fundamentalnym znaczeniu dla przyszłości Polski oraz jej miejsca w Europie i w świecie. Zwłaszcza, że odbywało się w trudnych czasach, po 2 latach pandemii COVID-19, gdy trwa agresja Rosji w Ukrainie, która ma ogromny wpływ na bezpieczeństwo światowe, kondycję ekonomiczną wszystkich państw i ich obywateli oraz zagrożenie głodem w wielu krajach, a także w trakcie coraz groźniejszych dla nas i naszej planety zmian klimatycznych, kryzysu energetycznego i surowcowego.
Udział w wydarzeniu wzięli przedstawiciele środowisk inżynierskich: rektorzy uczelni technicznych, naukowcy, przedsiębiorcy oraz działacze organizacji naukowo-technicznych z kraju i z zagranicy, w tym polonijni inżynierowie m.in.: z Austrii, Francji, Kanady, Litwy, Niemiec, Wielkiej Brytanii i Stanów Zjednoczonych.
Głównym organizatorem wydarzenia była Federacja Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych NOT we współpracy z Europejską Federacją Polonijnych Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych, Radą Polskich Inżynierów w Ameryce Północnej, Konferencją Rektorów Polskich Uczelni Technicznych, Politechniką Warszawską, Akademią Górniczo- Hutniczą, Akademią Inżynierską w Polsce, Radą Główną Instytutów Badawczych, Radą Miejską FSNT-NOT w Gliwicach, Śląską Radą FSNT-NOT w Katowicach. Gospodarzem miejsca była Politechnika Śląska w Gliwicach.
Goście i uczestnicy
W wydarzeniu wzięli udział m.in.: Jolanta Hibner – Senator RP; prof. dr hab. Jacek Semaniak - Prezes Głównego Urzędu Miar; prof. dr hab. inż. Arkadiusz Mężyk - Rektor Politechniki Śląskiej, przewodniczący Konferencji Akademickich Szkół Polskich ; prof. dr hab. inż. Teofil Jesionowski – Rektor Politechniki Poznańskiej , przewodniczący Konferencji Rektorów Polskich Uczelni Technicznych; prof. dr hab. inż. Jan Szmidt – Honorowy Przewodniczący Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich; prof. dr hab. inż. Jerzy Lis – Rektor Akademii Górniczo-Hutniczej im. Stanisława Staszica w Krakowie; inż. Adam Neumann – Prezydent Gliwic; inż. Krzysztof Lewandowski – wiceprezydent Zabrza; Janusz Michałek – Prezes Zarządu Katowickiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej; prof. dr hab. inż. Marianna Czaplicka – dyrektor Instytutu Podstaw Inżynierii Środowiska PAN; prof. dr hab. inż. Jerzy Barglik – Prezes Akademii Inżynierskiej w Polsce; prof. dr hab. inż. Stanisław Prusek – dyrektor Głównego Instytutu Górnictwa; dr hab. inż. Paweł Stężycki – dyrektor Instytutu Lotnictwa – Sieć Badawcza Łukasiewicz; dr Marcin Kraska - Wiceprezes Centrum Łukasiewicz ds. Badań i Rozwoju; Wiesław Paluszyński – Prezes Polskiego Towarzystwa Informatycznego; prof. Paweł Soroka - Koordynator Polskiego Lobby Przemysłowego im. Eugeniusza Kwiatkowskiego.
Obecni byli przedstawiciele resortów gospodarczych, firm oraz instytucji zainteresowanych obradami polskich inżynierów, a także – co oczywiste - reprezentanci ruchu stowarzyszeniowego z wiceprezesami Zarządu Głównego FSNT-NOT: Stefanem Góralczykiem, Bożenną Kawalec-Pietrenko, Markiem Grzywaczem, Kamilem Wójcikiem, Jerzym Markowskim, Tadeuszem Pawłowskim oraz koleżankami i kolegami z wielu stowarzyszeń NT, Terenowych Jednostek Organizacyjnych i spółek NOT. Obecni byli koledzy z Europejskiej Federacji Polonijnych Stowarzyszeń Naukowo-Technicznych z sekretarzem generalnym Januszem Ptakiem oraz z Rady Polskich Inżynierów w Ameryce Północnej z jej prezesem prof. dr. inż. Andrzejem Nowakiem.
Wszyscy mieli świadomość, że wielką nieobecną (z przyczyn zdrowotnych) była Ewa Mańkiewicz-Cudny – prezes FSNT-NOT – Honorowa Przewodnicząca ŚZIP i organizatorka wszystkich SZIP , która skierowała do uczestników wydarzenia przejmujący adres ,odczytany przez wiceprezesa FSNT-NOT Stefana Góralczyka.
Mocne otwarcie
Po rozpoczęciu i powitaniu uczestników, które dokonał prof. dr hab. inż. Marek Pawełczyk – prorektor PŚ, jako pierwszy zabrał głos gospodarz wydarzenia Jego Magnificencja prof. dr hab. inż. Arkadiusz Mężyk - Rektor Politechniki Śląskiej, który powiedział m.in. – Światowy Zjazd Inżynierów Polskich jest nie tylko okazją do wymiany poglądów i doświadczeń, ale także zastanowienia się nad wyzwaniami, które stoją przed zespołami badawczymi i inżynierami w kontekście zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska. Bardzo ważna jest integracja naszego środowiska inżynierskiego, współpraca i transfer technologii. Wielu absolwentów naszej uczelni sprawuje nobilitujące funkcje w różnych miejscach świata i chcemy się wspólnie wymienić doświadczeniami i dobrymi praktykami dla dobra naszej planety.
Następnie w imieniu FSNT-NOT wystąpił wiceprezes Stefan Góralczyk - w zastępstwie Ewy Mańkiewicz- Cudny - odczytał jej przejmujący adres skierowany do uczestników Zjazdu, w którym nawiązała do dramatycznych wydarzeń związanych z pandemią i wojną na Ukrainie. Wyraziła też niepokój o zapewnienie bezpieczeństwa w obliczu globalnych konfliktów oraz ich skutków społecznych i gospodarczych. Do tego dochodzą zagadnienia zmian klimatycznych, gospodarki surowcowej i energetycznej. Trzydniowa debata z udziałem wybitnych ekspertów, reprezentujących stowarzyszenia inżynierskie i naukowo-techniczne, może skutecznie wpłynąć na podejmowanie działań zmierzających do rozwiązania tych niezwykle trudnych problemów. Ważne jest, aby z wypracowanych wniosków chcieli skorzystać decydenci w budowaniu lepszego świata i takim przekształcaniu planety, aby mogła służyć jeszcze wielu pokoleniom ludzkości.
Prezes Góralczyk dodał od siebie jak ważny jest transfer wiedzy, nawiązując do historii zjazdów i pogłębienia więzów przyjacielskich w wymianie doświadczeń. Zawsze mamy ogromne wsparcie uczelni technicznych w organizowaniu tych ważnych wydarzeń i popularyzowaniu osiągnięć inżynierskich dla dobra ludzkości.
Kolejne przesłanie w formie zdalnej skierował do uczestników Zjazdu prof. dr hab. inż. Jerzy Buzek, poseł do Parlamentu Europejskiego. Nawiązał do rozgrywającego się dramatu na Ukrainie i wskazał na odpowiedzialność jaka spoczywa na twórcach techniki. Z jednej strony inżynierowie tworzą wspaniałe rozwiązania technologiczne we wszystkich dziedzinach życia, zapewniające nam bezpieczeństwo, nowoczesny transport, środki komunikacji, biotechnologie, ale z drugiej strony techniki, które zniszczą ludzi, ich kulturę i cywilizację.
Technika może być antyludzka, antyhumanistyczna i zbrodnicza, stąd, dlatego apeluję o wypracowanie takich rozwiązań, które pozwolą nam utrzymać świat bez wojny. To jest nasz wielki obowiązek i nasza inżynierska odpowiedzialność. Musimy dołożyć wszelkich starań, aby nasz rozwój na Ziemi był zrównoważony, bo nie mamy innej planety, na którą moglibyśmy uciec.
Następnie wystąpili także inni prelegenci i pozostali współorganizatorzy Zjazdu: mgr inż. Janusz PTAK – Sekretarz Generalny EFPSNT i prof. dr inż. Andrzej Nowak – Prezes Rady Polskich Inżynierów w Ameryce Północnej, którzy przypomnieli związki technicznego środowiska polonijnego z macierzą.
W tej części wystąpiło także wielu gości, którzy nie tylko witali uczestników Zjazdu i życzyli im udanych obrad, ale wnosili wkład merytoryczny, informując o różnych aspektach stosowania i wdrażania w swoich działaniach nowatorskiej myśli technicznej – jak prezydenci Gliwic i Zabrza . Inni przekazali informacje o działalności reprezentowanych instytucji w kontekście tematu przewodniego zjazdu: „Inżynierowie dla zdrowej Planety” - prof. Jacek Semaniak – Prezes GUM i dr Marcin Kraska - Wiceprezes Centrum Łukasiewicz.
Po tych wystąpieniach, praktycznie bez przerwy przystąpiono do prezentacji wykładów inauguracyjnych, które wygłosili prof. dr hab. n. med. inż. Aleksander Sieroń „Medycyna i technika - trwałe małżeństwo z rozsądku” (zdalnie) i dr Małgorzata Włodarczyk-Biegun - Centrum Biotechnologii PŚ „Biodruk 3D – nadzieje i wyzwania”. Oba referaty nawiązywały do silnych dziś związków medycyny z techniką. Temat ten wracał także w kolejnych sesjach tematycznych i potwierdzał zależność medycyny, a więc zdrowia człowieka, nie tylko od wiedzy i doświadczenia lekarza, ale również od nauk ścisłych i techniki. Postęp jest tu niezwykle duży i szybki.
Następnie w pierwszej sesji panelowej, której moderatorami byli prof. Piotr Moncarz - Stanford University i dr Andrzej Kurkiewicz - Pełnomocnik Prezesa GUM, zastanawiano się nad rolą inżynierów w świecie po pandemii COVID-19. Na zakończenie obrad pierwszego dnia prof. Jan Szmidt - Honorowy Przewodniczący KRASP, brawurowo i niezwykle interesująco poprowadził panel pt. „Czy sztuczna inteligencja zdetronizuje człowieka ?” (wywiad w PT 6/22).
Sesje tematyczne
Drugi dzień to równolegle sesje będące rozwinięciem łownego hasła tego inżynierskiego spotkania,. Przypomnijmy ich tematy i moderatorów , bo do merytorycznej zawartości sesji będziemy jeszcze powracać. Były to: „Przyszłość – energetyka wodorowa czy inna?” – moderatorzy prof. dr hab. inż. Jarosław Milewski - MEL PW i prof. dr. hab. inż. Tadeusz Chmielniak – b. rektor PŚ; prof. PW Dawid Myszka (STOP) poprowadził panel „Organizacje inżynierskie a młodzież”; odpowiedzi na pytanie „Czy społeczeństwo potrzebuje kultury technicznej?” starali się udzielić uczestnicy panelu prowadzonego przez prof. dr hab. inż. Teofila Jesionowskiego - Rektora Politechniki Poznańskiej, Przewodniczącego KRPUT i prof. dr. Inż. Piotra Moncarza ze Stanford University; mgr inż. Wiesław Paluszyński - Prezes PTI i prof. dr inż. Andrzej Nowak z USA moderowali panel „Jak nie zginąć w zalewie informacyjnym”, a prof. dr hab. inz. Jerzy Lis - Rektor AGH sesję nt. badań kosmicznych; „Co szkodzi ludziom i planecie - perspektywy na przyszłość” to temat panelu, którego moderatorem był ks. prof. Stanisław Dziekoński - Prezes Warsaw New Tech University Foundation; Prof. dr hab. inż. Maria Kaszyńska - Prezes PZITB i inż. Jerzy Kusak - Prezes Stowarzyszenia Inżynierów Polskich w Niemczech poprowadzili sesję nt samowystarczalnych energetycznie domów; „Cyberbezpieczeństwo – problem obywateli i instytucji” – podjęto w panelu prowadzonym przez prof. dr. hab. inż. Aleksandra Nawrata - Dyrektora Centrum Cyberbezpieczeństwa Politechniki Śląskiej i dr inż. Mariana Zastawnego ze Stowarzyszenia Techników Polskich w Wielkiej Brytanii; „Ile techniki w medycynie? Spersonalizowana medycyna” – o tym dyskutowano na sesji, którą moderowali prof. PW dr hab. inż. Artur Badyda i dr inż. Jerzy Orkiszewski - prezes US-Polish Trade Council; nie zabrakło także dyskusji na temat - „Ekologiczny transport - kiedy kolej wygrywa z innymi środkami transportu?”, którego moderatorem był prof. dr hab. inż. Andrzej Szarata - Dziekan Wydziału Inżynierii Lądowej Politechniki Krakowskiej.
Merytorycznego podsumowania V SZIP i XXVII KTP dokonano na sesji zamykającej.
Moderatorzy paneli lub osoby przez nich upoważnione przedstawili na niej wnioski ze z dyskusji panelowych, do których będziemy jeszcze niejednokrotnie powracać. Podczas tej sesji przyjęto także Przesłanie V ŚZIP i XXVII KTP.
Prof. dr hab. inż. Teofil Jesionowski – Rektor Politechniki Poznańskiej poinformował, że symbolicznie przekazano kierowanej przez niego uczelni pałeczkę organizacji kolejnego Światowego Zjazdu Inżynierów Polskich, który tradycyjnie odbędzie się za trzy lata w 2025 r. w Poznaniu.
Gale inżynierskie
Ale Zjazd i Kongres to nie tylko obrady i sesje tematyczne. To także koleżeńskie kontakty i dyskusje kuluarowe. Znakomitą okazją do nich były spotkania: Gala Inżynierska, która odbyła się pierwszego dnia wydarzenia oraz uroczysta kolacja drugiego dnia, nawiązująca do pierwszych spotkań inżynierów polonijnych z krajowymi pn. Polacy Razem. Gala była okazją do podsumowania kilku form działań prowadzonych przez FSNT-NOT i wręczenia nagród i wyróżnień ich laureatom. Przede wszystkim sztandarowego przedsięwzięcia ruchu stowarzyszeniowego, jakim jest Mistrz Techniki NOT.
Konkurs Mistrz Techniki ma wieloletnią tradycję. Był i jest ważnym elementem promocji polskich inżynierów oraz ich dorobku. Jego celem jest wyróżnianie i promowanie twórców wdrożonych, innowacyjnych rozwiązań i przedsięwzięć technicznych oraz upowszechnianie i utrwalanie dorobku twórców techniki. O jego celach i wynikach tegorocznej edycji poinformował Przewodniczący Jury Konkursu, wiceprezes FSNT-NOT prof. dr hab. Stefan Góralczyk, który następnie wraz z członkiem Jury, prezesem Stowarzyszenia Pro CAx dr hab. inż. Włodzimierzem Adamskim wręczyli laureatom pamiątkowe statuetki i dyplomy.
Jako pierwszy Nagrodę Specjalną Prezes FSNT-NOT odebrał zespół autorski KGHM Polska Miedź S.A. Oddział Huta Miedzi „Legnica” za efektywne wdrożenie wynalazku: Wdrożenie i uruchomienie instalacji do topienia złomów miedzianych
W dziedzinie Inżynieria Materiałowa tytuł zdobył zespół z Wydziału Mechanicznego Politechniki Wrocławskiej i Zakładu Przemysłu Gumowego "STARGUM" za opracowanie innowacyjnego rozwiązania technicznego pn. Nowatorska technologia klejenia węglików spiekanych w wielkogabarytowych nożach do rozdrabniania gumy
W dziedzinie Inżynieria Mechaniczna tytuł otrzymał zespół z z Politechniki Wrocławskiej – Spółki MetalErg za opracowanie pierwszej w Polsce kompleksowa suszarnia dedykowana leczniczym konopiom włóknistym i ziołom.
W dziedzinie Inżynieria Biomedyczna Mistrzem Techniki został zespół autorski Politechniki Wrocławskiej za opracowanie rozwiązania technicznego pn. Mikroprzepływowy ceramiczny biosensor fluorescencyjny do wykrywania neuroprzekaźnika – dopaminy.
W dziedzinie Inżynieria Środowiska, Górnictwo i Energetyka tytuł zdobył zespół Politechniki Gdańskiej za opracowanie innowacyjnego rozwiązania technicznego pn. Eko-technologia dezintegracji termicznej, niskotemperaturowej zwiększająca efektywność technologiczną i energetyczną procesu przeróbki osadów ściekowych oraz odpadów organicznych rolno-spożywczych
Nagrodę Główną - Mistrz Techniki 2021/2022 - Komisja Konkursu przyznała zespołowi autorskiemu Spółki Mine Master za opracowanie i budowę prototypowej Samojezdnej Maszyny Górniczej Kotwiącej z napędem bateryjnym
Po nagrodzeniu laureatów konkursu Mistrz Techniki wręczono tytuły Ekspert NOT, który nadano 17 osobom. Tym sposobem łączna liczba wzrosła do 76 Ekspertów NOT.
Kolejną inicjatywą FSNT-NOT, którą podsumowano podczas tego wieczoru był Konkurs TECHNICUS na najlepszą książkę techniczną oraz poradnik techniczny. Na tegoroczną edycję napłynęło 36 pozycji wydanych przez 10 oficyn. Jury Konkursu, które obradowało pod przewodnictwem wiceprezesa FSNT-NOT dr hab. inż. Tadeusza Pawłowskiego, w kategorii najlepsza książka szerząca wiedzę techniczną przyznało tytuł TECHNICUS 2022 pozycji Macieja Zalewskiego „Ekohydrologia” - Wydawnictwo Naukowe PWN S.A.
W kategorii najlepszy poradnik techniczny przyznało tytuł TECHNICUS 2022 pozycji „Zarys metod oczyszczania spalin w pojazdach samochodowych”, autorstwa Stanisława W. Kruczyńskiego i Marcina Ślęzaka - Wydawnictwo Komunikacji i Łączności Sp. z o.o.
Jury przyznało też wyróżnienia w obu kategoriach, które otrzymały pozycje: „Jak zbudować kuchnię błotną. Instrukcja krok po kroku” – autor Michał Rokita - Wydawnictwo Nieśpieszne. „Wybrane problemy modelowania predykcyjnego w diagnostyce technicznej i medycznej” - Zbigniew Omiotek - Wydawnictwo Politechniki Lubelskiej. „Energetyka wodorowa - Tadeusz Chmielniak, Tomasz Chmielniak - Wydawnictwo Naukowe PWN S.A. „Technika rolnicza. Środki techniczne i energetyczne” - Zbigniew Błaszkiewicz - Wydawnictwo Uniwersytetu Przyrodniczego w Poznaniu. „Zastosowanie konstrukcji z drewna klejonego w budownictwie ogólnym i mostownictwie” - Wojciech Średniawa - Wydawnictwo Politechniki Krakowskiej.
Jury przyznało także Wyróżnienia Specjalne, które otrzymały Wydawnictwa Politechniki Lubelskiej i Wydawnictwa Naukowe PWN S.A.
Medal im. Piotra Stanisława Drzewieckiego
Jest to najwyższe wyróżnienie FSNT-NOT. Zgodnie z tradycją Światowych Zjazdów Inżynierów Polskich, medalem tym są honorowane osoby, które wnoszą duży wkład w integrację polskiego i polonijnego środowiska technicznego. Tak było i tym razem, kiedy wszyscy członkowie Zarządu Głównego FSNT-NOT wręczyli je kolejnej grupie osób obecnych podczas Zjazdu.
Rektor Politechniki Śląskiej prof. dr hab. inż. Arkadiusz Mężyk wręczył Medale za działalność na rzecz Politechniki Śląskiej:
Galę Inżynierską okrasił artystycznie występ Zespołu Tanecznego Politechniki Śląskiej „Dąbrowiacy”.
Spotkanie drugiego dnia „ Polacy Razem”, odbyło się w Browarze Majer i nawiązywało do obyczajów śląskich . Było miłym akcentem potwierdzającym wspólnotę polskich inżynierów niezależnie gdzie pracują i mieszkają.
Na zakończenie , trzeciego dnia V SZIP i XXVII KTP ich uczestnicy wzięli udział w wyciecze do zabytkowej Kopalni Guido w Zabrzu, a następnie do Europejskiego Centrum Innowacyjnych Technologii dla Zdrowia Politechniki Śląskiej w Zabrzu.
Do zobaczenia za trzy lata w Poznaniu